Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sıhhati Ana Bilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. İlhan Çetin, AA muhabirine, ülke genelinde olduğu üzere KKKA hastalığını bulaştıran kenelerin görüldüğü bölgelerde de kış aylarının yağışlı geçtiğini söyledi.
KKKA virüsünü bulaştıran kenelerin sıklıkla görüldüğü Tokat, Sivas, Yozgat, Giresun, Gümüşhane, Erzincan ve Erzurum’un çok ölçüde yağış aldığına değinen Çetin, “Bu yağışlarla ot ölçüsünün fazla olacağını kestirim ediyoruz. Kene popülasyonu da otların ağır olduğu bölgede artıyor. Bu nedenle bu yıl ülkemizde ve bölgemizde kene sayısında çok önemli artış bekliyoruz” dedi.
Çetin, bilim insanlarının kene sayısına paralel KKKA hastalığında da artış beklediğini belirterek, şunları kaydetti:
“Nisan ayının ortalarından itibaren bu hastalığı görmeye başlıyoruz. Bu süreçten sonra insanlarımızın daha fazla dikkat etmesi gerekiyor. Bilhassa açık alanlarda ve toprakta, otların ağır olduğu alanlarda çalışan, hayvancılıkla uğraşan insanların kendilerine daha fazla dikkat etmesini öneriyoruz. Hayvancılık yapan insanların topraktan geldikten sonra, hayvanlarının üzerindeki keneleri kene ilacıyla bertaraf etmelerini öneriyoruz”
Hayvancılıkla uğraşanları tehdit ediyor
Hayvanlar tarafından yerden getirilen kenelerin hayat alanına ve ahırlara taşındığını lisana getiren Çetin, KKKA hastalığının yüzde 90 hayvancılıkla uğraşan ve kırsal kesimde yaşayan insanlarda görüldüğünü söyledi.
Çetin, insanların ilkbaharın gelmesiyle piknik alanlarına gideceklerini tabir ederek, “Vatandaşların piknik yapılan alanlarda kenelere karşı dikkatli olmaları gerekiyor. Buna nasıl dikkat edeceğiz. Bilhassa yerde oturacaksak açık renkli bilhassa de beyaz bir örtünün üzerinde bunu yapacağız” diye konuştu.
Dünyanın uzun müddettir yeni tip koronavirüs salgınının tesirinde olduğuna dikkati çeken Çetin, “KKKA hastalığının öldürücülük oranı ise koronavirüs, bilhassa Omicron varyantından 3-4 kat daha fazla, bu nedenle bu hastalığa karşı dikkatli olmakta yarar var” sözünü kullandı.
Erken müdahale önemli
Çetin, bedene tutunan kenelerin kesinlikle sıhhat kuruluşlarında çıkartılmasını önerdi.
KKKA’nın tedavisinde erken müdahalenin çok değerli olduğunu, geç kalınan olaylarda vefat oranının arttığını lisana getiren Çetin, hastalığın birinci defa 2002 yılında Tokat’ta bir hemşirede ortaya çıktığını anımsattı.
Çetin, Cumhuriyet Üniversitesi Sıhhat Hizmetleri Uygulama ve Araştırma Hastanesinde Sivas ve etraf vilayetlerden gelen yılda ortalama 250-300 hadiseye müdahale ettiklerini, bunlardan 10-15’ini kaybettiklerini kelamlarına ekledi.
‘Yağışlar, havadaki nem, popülasyonun artmasına neden olan faktörler’
Cumhuriyet Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dekan Yardımcısı Doç. Dr. Onur Başbuğ ise kene popülasyonunda yağışlı geçen kış ayları nedeniyle artış beklendiğini söyledi.
Kenelerin 20-26 derece sıcaklıkta en faal hale geldiğine işaret eden Başbuğ, “Değişen sıcaklıklarla yavaş yavaş kene popülasyonunun arttığını görmeye başlayacağız. Yağışlar, havadaki nem, bunların hepsi, kene popülasyonunun artmasına neden olan faktörler” dedi.
Başbuğ, yağışlı havanın yanı sıra bölgedeki hayvan hareketliliği ve zirai ilaçların da kene dağılımını etkilediğine değinerek, “Örneğin çok ölçüde toksik hususlar ve ilaçlar kullanıldığı vakit kene popülasyonunda azalma kelam konusu olabilecektir. Hayvan akışları devam ettiği sürece de kene popülasyonunun kısmen arttığını göreceğiz” formunda konuştu.
KKKA’ya neden olan kenelerin otlak alanlarda daha fazla görüldüğünü belirten Başbuğ, tabiatta gezinirken kesinlikle çorapların pantolon üzerine çekilmesi, meskene gelince de bedende kene denetimi yapılması ikazlarında bulundu.