İngiltere ülkeye bilhassa yasa dışı yollardan giriş yapan sığınmacıları Ruanda’ya gönderecek. Hindistan kökenli Muhafazakâr İçişleri Bakanı Priti Patel bir hünermiş üzere duyurdu bunu evvelki gün. Ağzı kulaklarında, ballandıra ballandıra o denli bir anlattı ki, duyanın göçmen olup Ruanda’ya gidesi gelirdi neredeyse. “Mültecilerin İngiltere’de bekletilmeyerek acı çekmeleri önlenecek”miş, ismi geçen ülke “dünyanın en inançlı ülkelerinden biri”ymiş. Bir sürü laf kalabalığı yani. Mültecileri alsın diye İngiltere’nin Ruanda’ya 120 milyon sterlin ödediğini de çok olağanmış üzere anlatan Patel’le olur da karşılaşırsam, “yıllar evvel İngiltere’ye sığınan anana, babana bu türlü yapılsaydı ne düşünürdün” diye sormazsam namerdim. Patel, biraz empati yapıp, kendisinden istenen bu misyonu üstlenmemeli, istifa etmeliydi.
Başka ülkelerle de konuşuldu
Avrupa ülkeleri sorumluluklarını eski sömürgelerine devretmeye kötü alıştı son yıllarda. İngiltere’nin de yaptığı bu. Londra’nın yapılan mutabakata uyarınca sığınmacıları “offshore” olarak değerlendirip Ruanda’ya yollama planı dünyanın en katı, en tartışmalı göçmen maddelerine sahip Avustralya’nın yaklaşımına benziyor. Sığınmacıları kabul etmeyip açık denizlerde tutmak Avustralya mülteci siyasetinin temel taşıdır, malum. İngiltere Ruanda’dan evvel diğer ülkelerle de bu mevzuda muahede imzalamaya çalıştı. Bu ülkelerin Güney Atlantik Okyanusu’ndaki Ascension Adası, Arnavutluk, Gana’nın yanı sıra Cebelitarık ile Wight Adası olduğu biliniyor. Lakin çeşitli nedenlerle rastgele bir muahede yapılmadı ismi geçen ülkelerle. İngiltere’nin, “en uygun ülke” olarak öne çıkan Ruanda ile yaptığı göç mutabakatı “daha geniş bir politik atılımın” odağı kabul ediliyor. Oldukça tartışmalı olan bu mutabakatta bayanlarla çocuklardan çok “bekâr erkek”ler hedefleniyor.
Ruanda popüler
Danimarka’nın da Ruanda ile göçmenlerin kabulüne yönelik bir muahedesi var, lakin Danimarka’dan giden rastgele bir mültecinin olup olmadığı bilinmiyor. Ruanda, Afrika Büyük Göller bölgesi ile Doğu Afrika’nın birleştiği yerde yer alan küçük bir ülke. Dünya gündemine 90’lı yıllarda, Fransa’nın da parmağının olduğu soykırım ile girdi. Dağlık görünümü nedeniyle “bin zirveli ülke” olarak bilinen Ruanda 10 bin 169 mil kare arazi üzerinde yaşayan yaklaşık 12.6 milyonluk bir nüfusa sahip. Bu da onu dünyanın en ağır nüfuslu beşinci ülkesi yapıyor. Dünyanın en genç nüfusuna sahip ülkeler ortasında tıpkı vakitte.
Ruanda’nın insan hakları sicili bozuk. İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün 2020 raporunda muhaliflerin tutuklandığı, resmi ya da gayri resmi gözaltı merkezlerinde keyfi olarak tutuldukları, azap gördükleri belirtilmişti. Üstelik İngiltere Hükümeti’nde Galler’den sorumlu Bakan Simon Hart da Ruanda’da insan hakları ihlalleri olduğunu kabul ediyor, sorulduğunda söylemişti bunu. Fakat kimi çevrelerce “mülteci dostu” bir ülke olarak bedellendirilen Ruanda birden fazla Kongo’lu ya da Burundi’li olmak üzere yaklaşık 127 bin 163 mülteci ya da sığınmacıya mesken sahipliği yapıyor. Ülkedeki mültecilerin birçok haktan mahrum olduğu da bir gerçek.
Para için
Yaşadığı büyük soykırım felaketinden sonra bölgesinde süratle kalkınan, iç siyasette kaynaşmayı sağlayan, kabileler ortası barışı gerçekleştiren, gelişmekte olan bir ülke Ruanda. Fakat tekrar de para karşılığında Avrupalı sömürge devletlerin yüklerini üstlenmek zorunda kalıyor. İngiltere’yi, mahvında parmağı olduğu ülkelerden kaçan sığınmacı yükünden 120 milyon sterlin karşılığı kurtaracak artık.
İnsanlığın başkaldırı özelliğinin olduğuna her vakit inanmış biri olarak asla edeceğim laf değildir ancak “insanlık yerlerde sürünüyor” diyenlere katılasım geliyor bazen.
Yazıklar olsun olağan ki.
