CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, eşi Selvi Kılıçdaroğlu ile birlikte, kendilerini meskenlerinde ziyaret eden gençleri ağırladı. Gençlerin kandil simidi getirdiği Kemal Kılıçdaroğlu ve eşi Selvi Kılıçdaroğlu, elektrikleri kesik meskenlerinde gençlerle çay içerek sohbet etti.
Gençlerden biri Selvi Kılıçdaroğlu’na, “Biz sizi çok merak ettik. Elektrik yok” dedi. Selvi Kılıçdaroğlu, “Elektriğe bağlı hiçbir şeyi kullanamadık. Yönetim ettik. Bizim yalnızca bir hafta, aylarca elektriği kesilenler var. Bir de onları düşünmek lazım. Kalabalık da değiliz. Bir de küçük çocuğu olanı düşünün. Onlar için çok daha zor” karşılığını verdi.
Kemal Kılıçdaroğlu ise “Gittiğimiz bir aile öyleydi” dedi. Selvi Kılıçdaroğlu ise “Kim bilir kaç aile öyle” diye konuştu. Kemal Kılıçdaroğlu, şunları söyledi:
“Böylece; milyonlarca ailenin elektriği olmadan, 21. yüzyılın Türkiye’sinde yaşadıklarını bütün Türkiye de dünya da öğrenmiş oldu. Genelde şöyleydi: Gazetelerde küçük bir haber, ‘elektriği kesildi.’ Hiç haber bile olmazdı. Ancak elektriği kesilen 4 milyona yakın abone var. Yaklaşık 4 milyon abonenin sesinin duyulmasına yol açtı. Böylelikle geniş kitleler, ‘elektriği kesilen bir aile sanki nasıl geçiniyor, çocuklar ders çalışıyorlar mı, çocukların elbiseleri yıkanacak…’ Biz elektriği kesilen aileye giderken, tıpkı ailenin doğal gazının kesildiğini de öğrendik. Buna emsal, dramatik bir tablo. Geniş kitlelerin, milyonlarca konutta yaşanan dramatik tablodan haberi yok. Biz Halk Partisiyiz. Halkın partisiyiz. Hasebiyle, kimsesiz olarak görülen bireylerin kimsesi olmak, onlara sahip çıkmak için, bu türlü bir hareketi başlattık. O insanların yaşadıkları zahmetleri bütün Türkiye öğrenmiş oldu böylelikle.”
Bir gencin sorusu üzerine Kılıçdaroğlu, “Tam sayı 3 milyon 447 bin küsur. Yani yaklaşık 4 milyon abone. Bir meskende beş kişi de olabilir, iki kişi de olabilir. Dört milyon abone, her konutta üç kişi yaşasa, 12 milyon kişi” dedi. Bir genç, “Torunlarınız bu meskende yaşamış olsa, bu karanlıkta kalmış olsalar, insanın içi kaldırmaz” dedi.
Kılıçdaroğlu kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Sonuçta bunu sizin geniş kitlelere duyurmanız lazım, genç olarak. Beni yurt dışından da aradılar. Avrupa Sosyalist Partisi Lideri da aradı. Mesela, Avrupa’da kışın elektrik kesintisi olmuyor. Ödesin yahut ödemesin, kimsenin elektriği kesilmiyor. Kimi ülkelerde, düşük gelirli ailelere elektrik çekilir, diyor. Elektrik borcunun bir kısmını kamu ödüyor. Toplumsal devlet… Durumu düzgün olup da elektrik faturasını ödemeyenlerin voltajını düşürüyorlar. Yeniden aydınlık var, ışık var; fakat televizyon izleyemiyor. İnternet çok ağır çalışıyor. Hasebiyle o mecburen gidip parasını yatırıyor. Her insanın rahat edebileceği, güçten elektrikten mahrum bırakılamayacağı bir ortam yaratılmış aslında. Bütün gelişmiş ülkelerde üç aşağı, beş üst bu uygulamalar var.
Ben ondan bir rapor da istedim, Avrupa’daki öteki ülkelerdeki uygulamalar nasıl diye. O bana bir rapor gönderecek. AB’den bir rapor gelecek. Elektrik faturasını ödeyemeyen ya da şuurlu olarak ödemek istemeyenler için nelerin yapıldığına yönelik olarak bir rapor gelecek.”
‘Temel insan hakkını pazarlayamazsınız’
Gençlerden birinin “Elektrik firmalarının daha fazla kamuda olması gerekmez mi?” sorusuna Kemal Kılıçdaroğlu, şu cevabı verdi:
“Biz bu direnişi yaparken, ‘beşli çeteden’ kelam ettik ve bir de örnek verdik. Cengiz İnşaat. Onlar, büyük ihale alan, ihale alan değil aslında adrese teslim ihale verilen, dünyanın parasını kazanan… Artık siz elektrik faturasını ödediğiniz vakit, firmanın karını ödüyorsunuz, firmanın yaptığı mukaveleye nazaran yapması gereken yatırımın bedelini ödüyorsunuz. Karını alıyor, yapması gereken yatırımı yapmıyor. Yapmadığı için Isparta’da olduğu üzere elektrikler kesiliyor. Mukavelenin feshedilmesi lazım. Elektrik aslında bir kamu vazifesidir. Su, elektrik, doğal gaz, hatta internet. Artık bunlar, temel insan hakkı olarak ortaya çıkmıştır, 21. yüzyılda. İnternetsiz bir konutu düşünmek yanlışsız değil. Dünya ile irtibat kuracaksınız. Elektrik olmadığı vakit aygıtların büyük bir kısmı çalışmıyor. Bu artık bir temel insan hakkı.
Temel insan hakkını pazarlayamazsınız. Veriyorsanız, taban garantisini sağlamak zorundasınız. Diyeceksiniz ki, ‘Kimsenin elektriğini kesmeyeceksin.’ Bırakın meskenlerde elektrik kesilmesini, bu da yapılıyor. Çiftçi mesela kuyudan su çekecek, elektrik gerekiyor. Onun da elektriğini kesiyorsun. O da isyan ediyor. Faturayı ödemesi için ektiği eserin satılması ve karşılığının alındıktan sonra ödenmesi lazım. Zira, her ay eser elde edemiyor.
‘Direnmek zorundayız’
Sosyal devletlerin bu tıp meseleleri sağlıklı, akılcı siyasetlerle çözmeleri gerekiyor. Çözemezseniz bu çeşit garip ortamlara yol açıyorsunuz. Artık elektriği kesilenler ise geniş, fakir hak kesitleri. Bir aile şunu söylüyor, ‘Üç çocuğum var, ben konutta yalnızım. İşe gidip çalışmaya başlasam, minimum fiyatla bana iş verecekler, üç çocuğa kim bakacak. Kreşe versem, aldığım fiyat kreşe yetmiyor. O vakit ben mecburen meskende kalıyorum. Bir gelir elde ediyor, onunla da ben elektrik faturasını ödeyemiyorum, doğal gaz faturasını ödeyemiyorum; kesiliyor.’ Münasebetiyle, buna benzeri dramatik tablolar yaşanıyor. Yaşanması, bizim kabul edeceğimiz bir şey değil. O nedenle, direnmek zorundayız.
‘Beşli çeteler’, uyuşturucu baronları, bunlar toplumun kanının emen keneler üzere. Devletin en büyük işlerini adrese teslim ihale ediyorsanız, milyar dolarlar aktarıyorsanız… Milyar dolarlar bir şahsa gitmiyor aslında, onun beslediği geride siyaset aktörleri var. Siyasetin de kendi içinde çeteleri var. Onlar da para alıyorlar. Sana o ihaleyi verdim lakin onun bir kısmını bana ver, beni finanse et; diyorlar. Uyuşturucu baronları ile kol kola gezip, fotoğraf çektirenler var. Münasebetiyle bu türlü bir tablo içerisinde, gençleri bilhassa toplumun meselelerin sahip çıkmaları gerekiyor. Biz, arkadaşlarıma söyledim; vilayet liderleri, ilçe liderleri elektriği kesilen aileleri ziyaret etsinler. Bakıyorsun mesela, Gaziantep’ten bir görüntü geldi, gencecik bir kız, anne dramı anlatırken o ağlıyor. Olmaz. Çocuğun en günahı var? Hiçbir günahı yok. O nasıl ders çalışacak? Hangi moralle okula gidecek.
Elektriği kesilen aileler, elektriğimiz kesildi diye kamuoyunun önüne de çıkamıyorlar. Yoksulluğun afişe edilmesini de istemiyor, aileler. Bunu toplumsal devletin bilmesi lazım, aileyi muhafazası lazım. Aile Takviyeleri Sigortası bu açıdan çok değerli.
Bu ortada şunu da söyleyeyim. Komşularımızla harikulade hoş bir dayanışma içindeydik. Birinci lambalar söndüğü vakit, hepsi lambaları söndürmüştü. Biz yakın dedik. Yemekler geldi. Esasen iki bireyiz.”
‘Bu düzenle arbede etmemiz lazım’
Bir genç Kılıçdaroğlu’na, “Son küme toplantınızda ‘kavga edeceğiz’ diye bir telaffuzda bulundunuz. Bu telaffuzun altında ne yatıyor?” sorusunu yöneltti. Kılıçdaroğlu, şu cevabı verdi:
“Türkiye o denli bir noktaya geldi ki, anayasa askıda, hukuk sistemi askıda, yargı siyasetin buyruğunda, adalet dediğiniz kavram neredeyse yok oldu. O vakit biz bütün bu haksızlıklara karşı direnmemiz gerekiyor. Yani arbede etmemiz gerekiyor. Herkesin vazifesi var. Siz Türkiye’yi sığınmacıların merkezi haline getirirseniz, Türkiye’yi Avrupa’nın sığınmacı hapishanesi haline dönüştürürseniz, milyonlarca sığınmacı gelir ve bunların kimliklerini dahi hakikat dürüst bilemezseniz; bu düzenle hengame etmeniz lazım. Uyuşturucu baronları ile siyasetin iç içe geçtiği bir nizam var. Bu düzenle arbede etmemiz lazım.
Bu hengameyi vermezseniz, bu hengameyi hepimiz vermezsek, başaralı olamayız. Zira karşımızda hukuku, adaleti, insan haklarını, toplumun sıkıntılarını bilen; o sıkıntıları çözmeye amade bir iktidar yok. Dayatmacı bir iktidar var. Seyahat olaylarında, beraat ettiğiniz davada tekrar yargılanıyorsunuz, bu sefer müebbet cezası alıyorsunuz. Buna benzeri haksızlıklar çok fazla. Hepimizin bu çabayı yapması lazım.
Kavga derken; yalnızca toplumsal demokratlara, demokratlara değil aslında… Adaletten, hukuktan yana olan herkese sesleniyoruz. Herkese diyoruz. Bu yapı, anlayış, idare hali. Türkiye’ye felaket getiriyor. En çok etkilenen kesim, gençler. Gençler özgürlük istiyorlar, rahat yaşamak istiyorlar, niyetlerini özgürce tabir etmek istiyorlar. Lakin bu türlü bir ortamda, gençler istek ettikleri özgürlük atmosferini bir türlü yakalayamıyorlar. Sanki yurt dışına mı gitsem, arayışları başlıyor.
Yurtsever gençlerin, kendi ülkelerinde kalıp, bu çabayı vererek, kendi ülkelerinde demokrasiyi getirmeleri konusunda verdikleri çabanın sonucunu almaları lazım. Evet iktidarı, biz değiştirdik demeleri lazım. Bunu yapabiliriz. 6 milyon 300 bin genç birinci sefer oy kullanacak. 6 milyon 300 bin genç Türkiye’nin mukadderatını değiştirecek.
Gençler, dünya siyaset tarihine hoş bir armağan bırakmış olacaklar. Demokratik yollarla bir dikta idaresini sandıkta yendik diye. Hiçbir yerde rastlanmadı. Siz bunu yapacaksınız. O nedenle işi sağ-sol olayından büsbütün ayırıp, büsbütün demokrasiye, insan haklarına, fikir özgürlüğüne kilitlenip, bunun üzerinden toplumu örgütlemeliyiz. Ve topluma, gerçekleri anlatmalıyız. Herkesin problemlerine ilgi duyduğumuzu, problemleri çözmek için çaba ettiğimizi, kendi problemlerimizi çözmek için de uğraş ettiğimizi söz etmeliyiz. Bunlar olduğu taktirde Türkiye’nin kısa müddet içinde düzeleceğine inanıyorum.
‘Aslında bu bir manifesto’
Son küme toplantısında söylediğim de buydu. Aslında bu bir manifesto. Artık, bizim daima birlikte; toplumun her kesiti, aydın kesiti, sorumluluk hisseden her kesim, ülkenin geleceğinden telaş duyan her kesitin ortak hareket etmesi lazım. Bu arbede ortaklaştığımız bir arbede olmak zorunda.”
Bir gencin, “Bugün son elektriksiz geceniz” demesi üzerine Kılıçdaroğlu, “Bir hafta, kelamını vermiştim. Daha doğrusu kelam vermiştik. Faturayı ödememeye birlikte karar vermiştik. Elektriği kesilen vatandaşların içinde yaşadığı kuralları bizim de yaşamamız lazım. Söylediklerimizin toplumda yükünün olması için. Elektrikler söndü deyip de aydınlıkta oturursanız olmaz. Söndüyse, o beşerler bir dram yaşıyorsa, o dramı hissetmeniz lazım. O vakit söylediğimiz kelamların samimi olduğunu, yürekten olduğunu toplum anlamış olacaktır” dedi.
Bir gencin “Fatura da Selvi Hanım’ın üzerine galiba” demesi üzerine Selvi Kılıçdaroğlu, “Benim üzerime evet” dedi. Kemal Kılıçdaroğlu ise “Ama yarın ben ödeyeceğim. Cep telefonu ile ödeme yapacağız” diye konuştu.
Gençlerden birinin “Sosyal medyada faturanızı ödeyeceğini söyleyenler oldu” demesi üzerine Selvi Kılıçdaroğlu, “Onu samimi olarak da söyleyenler oldu, tabi. Orada gaye ödeyemediğimizden değil” karşılığını verdi.
‘Birimiz karanlıktaysa hiçbirimiz aydınlıkta değiliz’
Bir genç, “Evinde elektriği olmayan öğrenciler, mutlaka ders çalışacak alan bulamıyorlar. Biz öğrenci olarak bu ezayı yaşasaydık çok büyük bir sorun oluştururdu” dedi. Kılıçdaroğlu ise şunları söyledi:
“İnsan hayatında en büyük sorun, yaşadığı standardın düşmesidir. Alışmışsanız muhakkak bir hayat seviyesine, geriye hakikat gittiğinizde ruhsal, ruhsal olarak büyük bir probleme girersiniz. Düne kadar uygun bir ömür sürdürürken, apansızın elektrikleriniz kesiliyor. Bu türlü pahalandırmak lazım. Onların yaşadığı ıstıraplar nitekim ağır. Bunu gördük. Mamak’ta bir meskene gittik, Çocuk Esirgeme Kurumu’nda yetişmiş bir çocuk, 18 yaşından sonra; ‘kalamazsın burada’ diyorlar. Küçük bir yer tutmuş, onun da elektriğini kesmişler. Elektrik faturasını ödedik. Çocuk Esirgeme Kurumu’nda olan bir kızla tanışmışlar, onunla evlenecekler. ‘Senin bütün mobilyanı ben döşeyeceğim’ dedim. Hoş bir düğün yapacağız. Hoş bir evlilik yaptıracağız ona. Çok sayıda vatandaş da elektrik borcunu ödeyemeyen birçok insanın borcunu ödemeye başladı. Büyük kahır zira.
Adalet arbedesi, hak arbedesi, Türkiye’yi aydınlığa çıkarma hengamesi çok değerlidir. Birimiz karanlıktaysa hiçbirimiz aydınlıkta değiliz. Aydınlığı yaşatmak için ve sürdürülebilir kılmak için hiç kimsenin karanlıkta kalmaması lazım. Aydınlık günler dileği ile…”
