6 lider tarihi mutabakat metnini imzaladı

Metni hazırlayan parti kurmayları metni okudu

Programın sunucusu Tunahan Tekelioğlu metnin hazırlanmasında CHP Genel Lider Yardımcısı Muharrem Erkek, ÂLÂ Parti Genel Lider Yardımcısı Prof. Dr. Bahadır Erdem, Saadet Partisi Genel Lider Yardımcısı Bülent Kaya, Demokrat Parti Genel Lider Yardımcısı Bülent Şahinalp, DEVA Partisi Genel Lider Yardımcısı Mustafa Yeneroğlu ve Gelecek Partisi Genel Lider Yardımcısı Ayhan Sefer Üstün‘ün birlikte çalışma yürüttüklerini anımsattı.

Liderler salonda geçmeden evvel bir ortaya geldiler.

48 sayfalık metnin özetini de deklarasyonun hazırlanmasında vazife alan genel lider yardımcıları okudu. Metin okunurken de protokolde uygulanan alfabetik sıralama dikkate alındı.

GİRİŞ

Metnin giriş kısmını CHP Genel Lider Yardımcısı Muharrem Erkek okudu.

Muharrem Erkek’in okuduğu kısım şöyle:

“Masum insanların bombalanmasına hayır diyerek sözlerime başlamak istiyorum. Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem ile iştirakçi, özgürlükçü ve çoğulcu demokrasinin gereklerine uygun, kuvvetler ayrılığı prensibi ile aktif istikrar ve denetleme sistemlerine dayanan bir hükümet sistemi amaçlıyoruz. Hükümet sistemimizde temsilde adalet ile idarede istikrar unsurlarını eşit halde temel almaktayız. Meclisi güçlendirirken hükümeti zayıflatmama, hükümeti güçlendirirken meclisi zayıflatmama kararlılığı içindeyiz. Bu hedefle öncelikle tesirli ve iştirakçi bir yasama öngörüyoruz. Bu kapsamda Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’in kalbi olan Meclis’in temsil yeteneği arttırılacak, kanun yapma ve yürütmeyi denetleme fonksiyonları tesirli kılınacaktır. Böylelikle yasama organının daha demokratik ve daha tesirli olması sağlanacaktır. Ayrıyeten Meclis iç tüzüğünde katılımcılık ön plana çıkarılacak, siyasi partiler kanununda yapılacak değişiklikle parti içi demokrasi unsurları tesis edilecektir.

Temsil gücünü arttırmak, temsilde adaleti ve çoğulcu demokrasiyi sağlamak maksadıyla seçim barajını yüzde 3’e düşüreceğiz. Yurt dışındaki 6 milyondan fazla vatandaşımızın Meclis’te temsilinin sağlanması için yurt dışı seçim etrafı oluşturacağız.

Siyasi partilere ve adaylara yapılan belli ölçünün üzerindeki bağışların ve seçim periyotlarında yapılan tüm harcamaların kamuoyuna açıklanmasını zarurî tutacağız.

Adil rekabet şartlarının sağlanması ve demokratik siyasi hayatın güçlendirilmesi gayesiyle en son yapılan milletvekili genel seçimlerinde en az yüzde 1 oy alan siyasi partiler Hazine yardımından faydalanmaya hak kazanacaktır.

Bakanlar Heyeti’nin KHK çıkarma yetkisinin yetki kanununa dayanması, Meclis tarafından konusu, sonları ve müddeti açıkça belirtilmesi biçimiyle kabul ediyoruz. Lakin temel hak ve özgürlüklerin ise kararnamelerle düzenlenmesine ise mutlaka müsaade vermeyeceğiz.

Meclis’in kontrol yetkisini güçlendireceğiz. Şeffaf ve hesap verilebilir bir idare için hükümete hesap sorulabilmesini sağlayacak araçları arttırıp var olan araçları da daha tesirli kılacağız. Kelamlı soru düzeneğini güçlendirerek muhataplarına yanıt vermeleri için mühlet zaruriliği getireceğiz. Yazılı soru önergelerine müddeti içinde yanıt verilmemesi halinde ilgili bakana yaptırım uygulanmasını sağlayacağız.

Parlamentoların tarihî bir kazanımı olan bütçe hakkının devredilmezliği unsurunu tesis edeceğiz. Vatandaşlarımızdan toplanan vergilerin nasıl harcandığının tesirli biçimde denetlenebilmesi için Meclis’in bütçe hakkını Meclis’in devredilmez bir yetkisi ve kontrol aracı olarak düzenleyeceğiz. Meclis bünyesinde kesin hesap komitesi kuracağız”

Yasama

DEVA Partisi Genel Lider Yardımcısı Mustafa Yeneroğlu, Yasama kısmını aktarmak için kürsüye geldi.

DEVA Partisi Genel Lider Yardımcısı Mustafa Yeneroğlu’nun okuduğu kısım şöyle:

“Masum insanların bombalanmasına hayır diyerek sözlerime başlamak istiyorum. Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem ile iştirakçi, özgürlükçü ve çoğulcu demokrasinin gereklerine uygun, kuvvetler ayrılığı prensibi ile aktif istikrar ve denetleme düzeneklerine dayanan bir hükümet sistemi amaçlıyoruz. Hükümet sistemimizde temsilde adalet ile idarede istikrar prensiplerini eşit halde temel almaktayız. Meclisi güçlendirirken hükümeti zayıflatmama, hükümeti güçlendirirken meclisi zayıflatmama kararlılığı içindeyiz. Bu hedefle öncelikle tesirli ve iştirakçi bir yasama öngörüyoruz. Bu kapsamda Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’in kalbi olan Meclis’in temsil yeteneği arttırılacak, kanun yapma ve yürütmeyi denetleme fonksiyonları tesirli kılınacaktır. Böylelikle yasama organının daha demokratik ve daha tesirli olması sağlanacaktır. Ayrıyeten Meclis iç tüzüğünde katılımcılık ön plana çıkarılacak, siyasi partiler kanununda yapılacak değişiklikle parti içi demokrasi unsurları tesis edilecektir.

Temsil gücünü arttırmak, temsilde adaleti ve çoğulcu demokrasiyi sağlamak maksadıyla seçim barajını yüzde 3’e düşüreceğiz. Yurt dışındaki 6 milyondan fazla vatandaşımızın Meclis’te temsilinin sağlanması için yurt dışı seçim etrafı oluşturacağız.

Siyasi partilere ve adaylara yapılan belli ölçünün üzerindeki bağışların ve seçim devirlerinde yapılan tüm harcamaların kamuoyuna açıklanmasını zarurî tutacağız.

DEVA Partisi Genel Lider Yardımcısı Mustafa Yeneroğlu, metnin ‘Yasama’ kısmını özetliyor.

Adil rekabet şartlarının sağlanması ve demokratik siyasi hayatın güçlendirilmesi emeliyle en son yapılan milletvekili genel seçimlerinde en az yüzde 1 oy alan siyasi partiler Hazine yardımından faydalanmaya hak kazanacaktır

Bakanlar Heyeti’nin KHK çıkarma yetkisinin yetki kanununa dayanması, Meclis tarafından konusu, hudutları ve mühleti açıkça belirtilmesi formuyla kabul ediyoruz. Lakin temel hak ve özgürlüklerin ise kararnamelerle düzenlenmesine ise katiyetle müsaade vermeyeceğiz”

YÜRÜTME

Demokrat Parti Genel Lider Yardımcısı Bülent Şahinalp, ‘Yürütme Organı’nı anlatmak için kürsüye geldi.

Bülent Şahinalp’in okuduğu kısım şöyle:

“Savaşa hayır diyerek sözüme başlamak istiyorum. Yarının Türkiyesi için hazırladığımız Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’de kuvvetler ayrılığı unsuruna ve faal istikrar ve denetleme sistemlerine dayanan bir hükümet sistemi amaçlıyoruz. Öngördüğümüz bu sistemde millet iradesinin üstünlüğünü temel alan tesirli ve iştirakçi bir yasama organının yanında istikrarlı ve hesap verebilir bir yürütme organı oluşturacağız. Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’de yürütme organı devletin ve milletin birliğini temsil eden, tarafsız, siyasi sorumluluğu olmayan cumhurbaşkanı ile yürütmenin asıl yetkili ve sorumlu kanadı olan yasama organının içinden çıkan ve Meclis’e karşı siyasi sorumluluğu bulunan bakanlar şurasından müteşekkir olacaktır. Bu sayede cumhurbaşkanı kendisinden beklenen uzlaştırıcı hakem rolünü üstlenebilecek cumhurbaşkanlığı devletin ve milletin birliğini temsil etmesi hedefiyle tarafsız ve partiler üstü bir yapıya kavuşturulacaktır. Yarının Türkiyesi’nde güçsüz ve istikrarsız hükümetlere yol açma tehlikesiyle karşı karşıya kalmamak gayesiyle başbakan, bakanlar ve bakanlar şurası güçlendirilecektir.

Demokrat Parti Genel Lider Yardımcısı Bülent Şahinalp, metnin ‘Yürütme’ kısmını özetliyor.

Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’de Cumhurbaşkanlığı makamının niteliğini, müddetini, misyon ve yetkilerini şu biçimde düzenledik;

Cumhurbaşkanı ile Meclis’in vazife müddetlerinin ayrıştırılmaları gayesiyle cumhurbaşkanının misyon mühletini 7 yıl olarak belirleyeceğiz. Bizler cumhurbaşkanının hem toplumun farklı kesitleri hem de Meclis’teki partiler karşısındaki tarafsızlığını tam manasıyla sağlayabilmesini amaçlıyoruz. Bu nedenle cumhurbaşkanının yalnızca bir devir için seçilmesi kuralını getireceğiz.

Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’de cumhurbaşkanlığını tarafsız bir makam olarak düzenleyeceğiz. Cumhurbaşkanı seçilen kişinin varsa partisiyle ilişiği kesilecek ve vazife mühleti sona eren cumhurbaşkanı faal siyasette bir daha vazife alamayacaktır.

Devletin başı sıfatını taşıyan cumhurbaşkanlığı, temsili vazife ve yetkilere sahip makam olarak düzenlenecektir. Yürütmeye dair icrai yetkiler TBMM’ye karşı siyasi sorumluluğu olan başbakan ve bakanlardan oluşan bakanlar heyeti tarafından kullanılacaktır. Cumhurbaşkanının istisnai nitelikle tek başına yapabileceği süreçler ise anayasada detaylı olarak düzenlenecektir. Cumhurbaşkanının icrai bir yetkiye sahip olamamasına uygun olarak misyonu ile ilgili siyasi sorumsuzluğu temel alınacaktır. Bununla birlikte, cumhurbaşkanının tüzel ve cezai sorumluluğuna ait temeller anasyada düzenlenerek yargılama makamı ve yolu açıkça belirtilecektir.

Liderlerin ‘Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Metni’ okunurken yüzleri gülüyordu.

Bakanlar şurası, başbakanın başkanlığında toplanacaktır. Yetkide ve sorumlulukta paralellik prensibi gereğinde başbakanlık ve bakanlar heyeti Meclis’e karşı sorumlu olacaklardır.

Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’de hükümete istikrar kazandırmak emeliyle gensoru ile yapan güvensizlik oyu birleştirilecektir. Hükümetin düşürülmesi, yeni hükümetin TBMM’de üye tam sayısının salt çoğunluğuyla seçilmesi koşuluna bağlı olacaktır.

Yürütme başlığı altında ele aldığımız bir başka mevzu ise harikulâde hal idaresidir. Buna nazaran Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’de Cumhurbaşkanının ya da Bakanlar Konseyi’nin tek başına OHAL ilan etme yetkisi olmayacaktır. OHAL ilan etme yetkisi cumhurbaşkanı başkanlığında toplanan Bakanlar Şurası’na ilişkin olacaktır. Bu yetki TBMM’nin onayına da tabi tutulacaktır. OHAL’in keyfi idareye dönüşmesine pürüz olmak hedefiyle OHAL KHK’larına hukuk sistemimizde yer verilmeyecektir”

YARGI

Gelecek Partisi Genel Lider Yardımcısı Ayhan Sefer Üstün, Yargı sistemini anlatmak üzere kürsüye geldi.

Gelecek Partisi Genel Lider Yardımcısı Ayhan Sefer Üstün‘ün okuduğu kısım şöyle:

“Savaşa karşı mazlumların yanında olduğumuzu belirterek sözlerime başlamak istiyorum. Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’in en kıymetli başlıklarından birisi bağımsız ve tarafsız yargıdır.

Yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığını sağlayacağız. Bu kurumlara ve organlara yürütmenin müdahalesini engelleyecek önlemleri alacağız. Yargı sistemiyle hakimlik ve savcılık mesleğine yönelik olarak hakimlik teminatını güçlendirecek ve yargıçlara coğrafik teminat teminatını sağlayacağız. Hakim ve savcıların mesleğe kabul ve yükselmelerinde objektif kriterleri temel alacağız. Sulh ceza hakimliklerinin misyon ve işleyişlerini hukuk devletinin gereklerine nazaran tekrar düzenleyeceğiz. Tutuklamaların istisna olması prensibinin titizlikle uygulanması için gerekli önlemleri alacağız.

Gelecek Partisi Genel Lider Yardımcısı Ayhan Sefer Üstün, metnin ‘Yargı’ kısmını özetliyor.

Görevi berbata kullanmak suretiyle Anayasa Mahkemesi yahut AİHM’in verdiği hak ihlali kararına sebep olup devleti tazminata mahkum ettiren hakim ve savcılara bu tazminat ve zararın rücu ettirilmesini sağlayacağız.

Hakimlik ve savcılık mesleğini birbirinden ayıracağız. HSK’yı kaldıracağız. Yargıçlar Şurası ve Savcılar Heyeti olarak iki farklı kurum oluşturacağız.

Çok tartışılan ayrışmaya sebep olan çoklu baro uygulamasına son vereceğiz”

TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLER

İYİ Parti Genel Lider Yardımcısı Bahadır Fazilet, Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’deki temel hak ve özgürlükleri anlatmak için kürsüye geldi. GÜZEL Parti Genel Lider Yardımcısı Bahadır Erdem’in okuduğu kısım şöyle:

“Yarının Türkiye’si için hazırladığımız Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem ile devletin temel organlarının yanında demokratik hukuk devletinin güçlendirilmesini de temel alıyoruz.

Hükümet sistemimizle; milletlerarası kontratlar ve üniversal bedeller çerçevesinde başta, söz ve basın özgürlüğü olmak üzere tüm özgürlüklerin garanti altına alındığı; bireylerin ve sivil toplumun güçlendirildiği, etraf haklarının ve sürdürülebilirliğin sağlandığı, kadın-erkek eşitliğinin tesis edildiği, özgür ve demokratik bir Türkiye’yi inşa etme kararlığındayız.

İYİ Parti Genel Lider Yardımcısı Bahadır Fazilet, metnin ‘Temel Hak ve Özgürlükler’ kısmını özetliyor.

Bu maksatla, temel hak ve özgürlükler; lisan, din, mezhep, ırk, cinsiyet, siyasi ve toplumsal aidiyet farkı gözetmeksizin tüm beşerler için teminata kavuşturulacak ve iç hukukumuz milletlerarası standartlarla uyumlu kılınacaktır. Ötekileştirme hissi doğuran tüm uygulamalar ortadan kaldırılacaktır.

Bu kapsamda birinci olarak Niyet ve Tabir, Toplantı ve Şov Yürüyüşü ile Örgütlenme Özgürlüklerinin kullanımını engelleyen ya da ölçüsüz formda sonlandıran mevzuatı yine düzenleyeceğiz. Demokratik toplumun gereklerine uygun olarak bu özgürlüklerin üzerindeki her türlü baskıya son vereceğiz.

Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’de söz özgürlüğü; Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin içtihatları mucibince şiddete teşvik, nefret söylemi ya da kişilik haklarına hücum durumları dışında sınırlandırılmayacaktır.

İnternet mevzuatını, milletlerarası standartlara uygun olarak, söz özgürlüğünü kısıtlamayacak ve kişilik haklarını ihlal etmeyecek biçimde yine düzenleyeceğiz.

Toplantı ve şov yürüyüşü hakkına ait mevzuatı, Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi içtihatları ışığında tekrar düzenleyerek bu hakla ilgili bildirim uygulamasının yönetim tarafından keyfi biçimde kullanılmasını engelleyeceğiz.

Din ve Vicdan Özgürlüğü’nü teminat altına alan, demokratik laik hukuk devletinin, çoğulcu toplum sisteminin temeli olduğunu düşünüyoruz. Bu nedenle bizler, herkesin inancına, kanaatine ve ömür üslubuna hürmet duyulduğu, şahısların din, inanç ve ömür biçimi fark etmeksizin özgürce yaşadığı, herkesin kendi kimliğiyle ve kendisi olarak eşit biçimde toplumsal, kamusal ve siyasal yaşama katıldığı bir sistemi daima birlikte inşa edeceğiz.

Temel hak ve özgürlükler kapsamında ele aldığımız son derece değerli bir öbür konu ise bayan haklarıdır.

Kadınlar; eğitim, çalışma hayatı ve karar alma sistemlerine katılma üzere büyük sıkıntılarla ve eşitsizliklerle karşı karşıyadır. Toplumun ve ömrün her alanında, tüm karar alma düzeneklerinde kadın-erkek eşitliğini sağlamayı ve muhafazayı öncelikli bir devlet siyaseti haline getireceğiz. Bu hususta yasal ve yapısal tüm gereklilikleri sağlayacağız.

Yarının Türkiye’sinde bayana yönelik şiddetle faal formda uğraş edilecek, şiddetin önlenmesi ismine memleketler arası kontratlar ve ulusal mevzuat kararları tesirli biçimde uygulanacaktır. Bayana karşı işlenen cürümlerle ilgili Türk Ceza Kanunu’nda gerekli düzenlemeler derhal yapılacaktır. Failler için caydırıcı cezalar öngörülecek, uygulanan indirim sebepleri tekrar düzenlenecektir.

Yine bu kapsamda eğitim müfredatına ilkokul birinci sınıftan itibaren insan hakları ve kadın-erkek eşitliği dersleri konulacaktır.

Kız çocuklarının eğitim hakkı garanti altına alınacak ve bu hakka erişimin önündeki tüm maniler kaldırılacaktır.

Diğer bir başlığımızsa Basın Özgürlüğüdür. Bu hakkı teminat altına alarak, basına vazifesini özgür bir halde yapacağı inançlı, çoğulcu ve elverişli bir ortam sağlayacağız.

Gazetecilere karşı ceza soruşturmasına münasebet yapılan mevzuatı, Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi içtihatları çerçevesinde tekrar düzenleyeceğiz.

TRT’yi ve Anadolu Ajansı’nı, bağımsızlık ve tarafsızlık temellerine nazaran tekrar yapılandıracağız. Keyfi akreditasyon kararlarına son verip, basın kartlarının verilmesinde meslek kuruluşlarına belirleyici bir rol vereceğiz.

Medya sahipliği ve finansmanını şeffaf hale getirecek, medyada tekelleşmeyi ve kartelleşmeyi önlemek emeliyle yasal ve yapısal önlemler alacağız.

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun vazifesini bağımsız ve tarafsız olarak yerine getirebilmesi için yasal ve yapısal değişiklikler yapacağız. Şuranın üyeleri, üye yapısında çoğulculuğu sağlamak üzere alanında uzman şahıslar ve meslek kuruluşları temsilcileri ortasından Meclis tarafından nitelikli çoğunlukla seçilecektir.

Basın İlan Kurumu’nun yapısı ve üye seçimi basın özgürlüğüne uygun halde tekrar düzenlenecektir.

Öte yandan demokratik toplumun asli bir ögesi olan Sivil Toplum kuruluşlarına yönelik ayrımcılığa ve baskıya da son vererek, bu kuruluşların faaliyetlerini keyfi bir biçimde engelleyen düzenlemeleri kaldıracağız. Bu kuruluşların özgürce çalışabileceği inançlı, çoğulcu ve elverişli bir ortam oluşturacağız.

Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem ile birlikte Toplumsal Haklar da teminata kavuşacaktır.

Refahın adil bölüşümünü sağlayarak, toplumsal hakları ve devlet yardımlarını insan onuruna yaraşır bir halde ve hak temelli bir yükümlülük olarak güçlendireceğiz.

Engelli vatandaşlarımızın çalışma hayatı dahil toplumsal hayatın tüm alanlarına tam iştiraklerinin önündeki pürüzleri kaldıracağız.

Son olarak ise Etraf haklarına ait anayasal ve yasal düzenlemeleri milletlerarası hukukla uyumlu hale getireceğiz. Doğal ömür kaynakları ve etrafın korunması konusundaki devletin yükümlülüklerini Anayasa’da açık halde düzenleyeceğiz.

Devleti, toplum sıhhatinin korunması ve refahının sağlanması maksadıyla içme suyu kaynaklarını, tarım alanlarını, ormanları ve hayvanları korumakla; iklim krizine karşı gayret etmekle ve sistemli kentleşmeyi sağlamakla yükümlü kılacağız.

Yargı sisteminde etraf konusunda uzmanlaşmış yargıçların misyon yapacağı Etraf Mahkemeleri kuracağız”

KAMU İDARESİ VE SİYASİ ETİK

Kamu İdaresi ve Siyasi Etik konusunu anlatmak üzere kürsüye Saadet Partisi Genel Lider Yardımcısı Bülent Kaya geldi.

Saadet Partisi Genel Lider Yardımcısı Bülent Kaya’nın okuduğu kısım şöyle:

“Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’de Kamu İdaresi ve Siyasi Etik Başlıklarını sizlere arz etmek üzere huzurlarınızdayım.

Öncelikli olarak kamu idaresine eşitlik, tarafsızlık, liyakat, hukuka uygunluk ve şeffaflık prensiplerini hakim kılacağız.

Tüm kamu kurumlarının, işlev ve etkinliklerini gözden geçirerek gereksinimler doğrultusunda yine yapılandıracağız. Bu bağlamda paralel bütün kurum ve heyetlerin faaliyetlerine son vereceğiz.

Kamu idaresinde bayan yöneticilerin sayısını arttıracağız.

Saadet Partisi Genel Lider Yardımcısı Bülent Kaya, metnin ‘Kamu İdaresi ve Siyasi Etik’ kısmını özetliyor.

İkinci amacımız kamu misyonuna alınmada her kademede liyakat ve eşitlik prensiplerini hâkim kılmaktır.

Mülakat uygulamalarına son vererek yazılı imtihan sonuçlarını temel alacağız. Kelamlı mülakat yapılması mecburî olan haller ise fakat kanunla düzenlenmek kaydı ile istisna olacaktır. Bu durumda da adaylara yöneltilecek sorular kura adabıyla belirlenecek, kelamlı imtihan ve mülakatlar kayda alınacaktır.

Üçüncü maksadımız yolsuzlukla aktif bir halde gayret etmektir. Yolsuzlukla ilgili mevzuatı, Yolsuzluğa Karşı Devletler Grubu’nun tavsiye kararlarıyla tam uyumlu hale getireceğiz.

Kamu İhale Kanunu’nu yenileyerek ihale mevzuatını tek kanunda düzenleyeceğiz. Kamu alımlarında ve ihalelerde rekabeti ortadan kaldıran, ihaleyi istisna keyfiliği kural haline getiren, yolsuzluğun kapısını açık tutan istisna ve muafiyet kararlarını kaldıracağız.

Dördüncü olarak Lokal idarelerin yetki ve sorumluluklarını artıracağız. Lokal İdarelerde demokratik iştirak, şeffaflık ve hesap verebilirlik unsurlarını hâkim kılacağız. Merkezi idarenin mahallî idareler üzerindeki idari kontrolünün sonlarını açıkça belirleyerek yerindelik kontrolü manasına gelen vesayet uygulamalarına son vereceğiz. Bu bağlamda yeni bir merkez-yerel istikrarı kuracağız.

Yerel idarelere, genel bütçe vergi gelirlerinden ayrılan hissesi arttıracağız

Seçimle gelenin seçimle gitmesini garanti altına alacağız. Mahallî idarelerde seçme ve seçilme hakkını yok sayan kayyum uygulamalarına son vereceğiz.

Kamu idaresi başlığı altında beşinci olarak mutabık kaldığımız nokta ise akademik özgürlük ve üniversitelerle ilgili düzenlemelerdir.

Yüksek öğretimde özgür ve çoğulcu bir sistem oluşturarak Üniversitelerin bilimsel özerkliklerinin yanında, idari ve mali özerkliklerini de anayasal teminat altına alacağız.

Yükseköğretim Kurulu’nu kaldırarak yerine yetkileri uyum misyonu ile sonlandırılmış, üyelerinin ise demokratik meşruiyet temeline dayanılarak seçildiği üniversiteler ortası bir konsey tesis edeceğiz.

Öğretim üyelerinin kendi üniversitelerinin rektörünü seçmesine imkân sağlayacağız. Dekan adaylarının uzmanlık alanlarının, ilgili fakültenin niteliğine uygun olması temelini temin edeceğiz

Kamu idaresinin altıncı ve son başlığı olarak Düzenleyici ve Denetleyici Kurumları ele aldık. Bu kurumların oluşumunda ve çalışmasında liyakat, şeffaflık ve tarafsızlık unsurlarından taviz vermeyeceğiz.

Düzenleyici ve Denetleyici Kurumların idari ve mali özerkliğe kavuşturulmasını sağlayarak bağımsızlıklarını tesis edecek ve yürütmenin müdahalelerine karşı korunmaları için yasal ve yapısal tedbirler alacağız.

Kurumlara atanacak üyelerin yetkinliklerini objektif olarak ortaya koyacak kriterler belirleyeceğiz. Merkez Bankası başta olmak üzere düzenleyici ve denetleyici kurumların bağımsızlığını zedeleyecek hiçbir uygulamaya ve düzenlemeye yer vermeyeceğiz.

Demokratik hukuk devleti önündeki en büyük mahzurlardan bir tanesi de siyasi makam sahiplerinin yolsuzluklarını önleyecek mevzuatın yetersiz olması ve var olan kararların uygulanamamasıdır.

Bu sebeple de şeffaflık sağlanamamakta, rüşvet ve yolsuzluklar engellenememektedir.

Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’de milletvekillerinin, bakanların, siyasi parti genel merkez yöneticilerinin ve belediye liderlerinin vazifelerini yerine getirirken uymaları gereken siyasi etik prensiplerinin düzenlenmesi emeliyle Siyasi Etik Kanunu hazırlayacağız.

Kanun kapsamındaki şahısların; misyonlarını yerine getirirken, adalet, eşitlik, hesap verebilirlik, ferdî menfaat sağlamama, çıkar çatışması olacak hallerden kaçınma ve şeffaflık prensiplerine nazaran hareket etmesini sağlayacağız.

Siyasi etik prensiplerinin tesirli olarak uygulanmasına ait kurumsal yapılanmayı tesis edeceğiz.

Bizler, toplumu en geniş yelpazede temsil eden altı siyasi parti olarak; Yarının Türkiye’si için hazırlamış olduğumuz Güçlendirilmiş Parlamenter Sistemi, ülkemize, adalet, barış, refah ve huzur getirmesi inancıyla hayata geçirmeyi taahhüt ediyoruz.

Güçlendirilmiş Parlamenter Sistemin, milletimize güzel ve uğurlu olması temennisi ile hepinizi hürmet ile selamlıyorum”

6 başkan imzaladı

CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, DÜZGÜN Parti Genel Lideri Meral Akşener, Saadet Partisi (SP) Genel Lideri Temel Karamollaoğlu, Demokrat Parti (DP) Genel Lideri Gültekin Uysal, Gelecek Partisi Genel Lideri Ahmet Davutoğlu, Demokrasi ve Atılım (DEVA) Partisi Genel Lideri Ali Babacan, ‘Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’ mutabakat metnini imzaladı.

6 önder Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Metni’ni bu türlü imzaladı